कृषी क्षेत्रातील क्रांती : दिंडोरीच्या युवकांनी तयार केला ‘कृषिबॉट’
जुन्या स्क्रॅपपासून साकारला स्मार्टफोनवर चालणारा पीक फवारणी रोबोट
नाशिक (Agricultural Robot) – शेतीसाठी अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाची गरज लक्षात घेता, नाशिक जिल्ह्यातील दिंडोरी तालुक्यातील अवनखेड गावातील तीन 17 वर्षीय युवकांनी एक अभिनव संशोधन साकारले आहे. आदित्य पिंगळे, परशुराम पिंगळे आणि अभिजित पवार या युवकांनी स्क्रॅपपासून ‘कृषिबॉट’ नावाचा स्मार्टफोनवर चालणारा पीक फवारणी रोबोट तयार केला आहे. या रोबोटमुळे शेतकऱ्यांच्या शारीरिक श्रमात मोठी घट झाली असून, पारंपरिक पद्धतीत होणाऱ्या त्रासातूनही सुटका मिळाली आहे.
कृषिबॉटची वैशिष्ट्ये :
- मोबाइल नियंत्रित यंत्र: स्मार्टफोनच्या सहाय्याने सहजपणे रोबोटचे नियंत्रण शक्य
- जुन्या साहित्याचा वापर: भंगारातून तयार केलेले यंत्र, त्यामुळे उत्पादन खर्च अत्यंत कमी
- फवारणीतील त्रास टळतो: शेतकऱ्यांना फवारणी करताना होणारे ॲलर्जी, पाठदुखी, मणक्याचा त्रास यावर उपाय
- तांत्रिक संरचना: १२ वॉट बॅटरी, दोन डीसी मोटर, टायर, पंप, पाइप आणि स्प्रिंकलरची जोडणी
- क्षमता: एकदा चार्ज केल्यावर १ ते १.५ एकर शेतावर फवारणी सक्षम
कसे काम करते कृषिबॉट? (Agricultural Robot)
शेतकरी स्मार्टफोनमधून रोबोटला दिशा देतो. रोबोटमध्ये असलेले टायर मोटरच्या साहाय्याने फिरतात. पिकांवर औषध फवारणी करण्यासाठी पंप, पाइप आणि स्प्रिंकलर यंत्रणा जोडलेली आहे. त्यामुळे शेतकरी थेट फवारणी करताना शेतात उतरण्याची गरज राहत नाही.
कौटुंबिक अनुभवातून मिळाली प्रेरणा
यातील एका युवकाचे काका फवारणी करताना पाठीवर १६ लिटरचा पंप घेऊन काम करत होते. त्यामुळे मणक्याला त्रास होऊन पाठदुखी, कंबरदुखी सुरू झाली. हाच अनुभव लक्षात घेऊन या युवकांना कृषिबॉटची संकल्पना सुचली आणि त्यांनी ती यशस्वीपणे प्रत्यक्षात आणली.
ग्रामीण भागातील कृषी संशोधनाचे उदाहरण
या अभिनव यंत्रामुळे दिंडोरी परिसरात कृषिबॉटची जोरदार चर्चा सुरू आहे. कमी खर्चात साकारलेले हे रोबोट शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत उपयुक्त ठरत असून, या युवकांचे कौतुक सर्वत्र होत आहे. भविष्यात या रोबोटला व्यावसायिक स्वरूप देण्याची शक्यता असून, ग्रामीण शेतीतील ही क्रांती ठरू शकते.
